بيمه شخص ثالث اگر چه در مدیریت بیمه اتومبیل بیمه ایران عرضه می شود ولی يکي از انواع بيمههاي مسئوليت است که مسئوليت راننده را در مقابل اشخاص ديگر (ثالث) بيمه ميکند. منظور از شخص ثالث ( بیمه شخص ثالث ایران )، كليه اشخاصي است كه در اثرحوادث وسائل نقليه موتوري زميني دچار زيانهاي بدني و يا مالي ميشوند؛ اعم از اينكه داخل و يا خارج از وسيله نقليه بيمه شده باشند، بغیر از راننده مسبب حادثه.که راننده مسبب حادثه نیز در همین بیمه نامه تحت پوشش بیمه حوادث راننده قرار می گیرد.اصول حاکم بر بیمه شخص ثالث و راننده روابط بین بیمه ایران ، بیمه گذار ، راننده و اشخاص ثالث را قانون بیمه ، قانون بیمه شخص ثالث ، پیشنهاد بیمه نامه تکمیل شده توسط بیمه گذار ، شرایط عمومی بیمه نامه شخص ثالث و قانون و شرع تبیین می سازد. به بیمه نامه ای که هم اشخاص ثالث و هم راننده را تحت پوشش قرار می دهد ، اصطلاحا به بیمه ثالث و راننده بیمه شخص ثالث گفته می شود.که در بخش زیر هر دو را به تفکیک توضیح خواهیم داد.
بیمه شخص ثالث
در بيمه شخص ثالث مسئولیت راننده ، بیمه گذار در قبال خطرات زير در برابر اشخاص ثالث تحت پوشش بيمه قرار می گیرد،در واقع بیمه ایران بعنوان بیمه گر مسئولیت مدنی بیمه گزار را در مقابل اشخاص ثالث بسبب حوادث وسیله نقلیه ای که مشخصات آن در شرایط خصوصی این بیمه نامه ذکر شده است بیمه مینماید و تعهد میکند طبق شرایط این بیمه نامه در صورت وقوع هرگونه تصادف یا سقوط یا آتش سوزی و یا انفجار وسایل نقلیه موتوری زمینی مشمول بیمه و یدک و تریلر متصل به آنها و خسارتهائی است که از محمولات آنها به اشخاص ثالث وارد شود،و باعث هر نوع صدمه و زیانی که در اثر حوادث مشمول بیمه به بدن انسان وارد شود و به عارضه ، جرح ، نقص عضو و از کار افتادگی دائم و فوت شخص منجر گردد .یا هر گونه زیان مستقیمی است که در اثر حوادث مشمول بیمه باموال و اشیاء تحت مالکیت یا تصرف قانونی اشخاص ثالث وارد شود . زیانهای بدنی و مالی وارد به اشخاص ثالث را با توجه به حداقل تضمین مذکور در آئین نامه های اجرائی قانون بیمه اجباری مسئولیت مدنی دارندگان وسایل نقلیه موتوری زمینی در مقابل اشخاص ثالث تحت پوشش قرار می دهد.
اهم خطرات مورد تعهد بیمه شخص ثالث:
تصادف، تصادم، سقوط، واژگونی، آتشسوزی و یا انفجار وسایل نقلیه
خسارتهايي كه از محمولات وسيله نقليه به اشخاص ثالث وارد ميشود.
-پرداخت غرامت فوت و نقص عضو دائم و موقت اشخاص ثالث شامل ديه و ارش (ديه نقص عضو موقت كه توسط قاضي تعيين ميشود)
جبران هزينههاي درماني ناشي از مصدوميت اشخاص ثالث در سوانح رانندگي؛ چنانچه مشمول قانون دیگری نباشد.
جبران خسارتهاي مالي وارد به اشخاص ثالث
موارد زير از شمول بيمه شخص ثالث خارج است که جزء استثنائات بیمه شخص ثالث محسوب می گردد:
خسارتهاي وارده به وسايل نقليه مسبب حادثه
خسارتهاي وارده به محمولات وسائل نقليه مورد بيمه
خسارتهاي مستقيم يا غير مستقيم ناشي از تشعشعات اتمي و راديواكتيو
خسارتهاي ناشي از محكوميت جزايي و پرداخت جرايم
خسارتهاي ناشي از حوادثي كه در خارج از كشور اتفاق ميافتد؛ مگر اينكه توافقي بين بیمه ایران و بيمهگذار در اين موضوع شده باشد که با پرداخت حق بیمه اضافی پوشش خارج از کشور خریداری گردد.
بیمه حوادث راننده یا سرنشین:
بیمه حوادث راننده
بيمههاي اصلي اتومبيل، بيمه بدنه و بیمه شخص ثالث هستند؛ با وجود اين دو بيمه، كليه خطراتي كه براي اتومبيل بيمهشده، سرنشينان داخل آن و افراد و اشياي خارج از آن اتفاق ميافتد طبق مطالب فوق قابل پوشش است. پوشش بيمه حوادث راننده فقط برای جبران خسارتهای جانی (نقص عضو و فوت) وارد به راننده اتومبيل مسبب حادثه که به لحاظ قانونی، شخص ثالث تلقی نمیشود را تحت پوشش قرار می دهد.
در بيمه شخص ثالث بیمه ایران، راننده مسبب حادثه شخص ثالث محسوب نمی شود و در صورت بروز حادثه از محل بیمه نامه شخص ثالث غرامت دریافت نمی کند.به همین دلیل بیمه راننده نیز در کنار بیمه شخص ثالث طراحی و ارائه گردید.
در صورت بروز حوادث تحت پوشش بيمه، راننده اتومبيل مسبب حادثه می تواند غرامت و هزينههاي پزشكي خود را از طریق بیمه راننده دريافت كند،از طريق اين بيمه هزينه هاي ياد شده تا سقف مشخص یعنی میزان تعهد بیمه نامه در صورتیکه مشمول قانون دیگری نباشد به وي پرداخت خواهد شد.
خطرات مورد تعهد
چنانچه راننده وسيله نقليه مسبب حادثه بيمه شده در اثر حادثه جان خود را از دست داده یا مصدوم و مجروح گردد، بیمهگر مبلغی به عنوان غرامت به بازماندگان بیمه شده (در صورت فوت )یا خود وی میپردازد. حداقل تعهد بیمه گر در این بیمه نامه معادل دیه ریالی یک مرد مسلمان می باشد.
نکته: بیمهگذار متعهد است هرگونه تغییر در مشخصات وسیله نقلیه مذکور در بیمه نامه یا انتقال آن را ظرف 5 روز به بیمهگر اطلاع دهد. پوشش های این قرارداد شامل حوادثی است که در محدوده جغرافیایی جمهوری اسلامی ایران رخ دهد و تعمیم آن به حوادث خارج از کشور مشروط به توافق خاص شرکت سهامی بیمه ایران می باشد.
خطرات خارج از تعهد یا استثنائات بیمه حوادث راننده:
آتش سوزي در اثر سوختگيري وسیله نقلیه
به کار بردن خودرو در مسابقات شرط بندي و آزمايشهاي فني و رانندگي
خسارتهاي ناشي از خطرات اجتناب ناپذير نظير سيل، زلزله، جنگ، انقلاب و غيره
تشعشعات هسته اي و راديواكتيو
رانندگی در حالت مستی یا استفاده از مواد مخدر
غرامت راننده درصورتی قابل پرداخت است که راننده دارای گواهینامه مجاز رانندگی و متناسب با وسیله نقلیه مذکور در بیمهنامه باشد.
در شرکت سهامی بیمه ایران در تمام بیمه نامه های اتومبیل اعم از ثالث و سرنشین و بدنه وجود بیمه و آثار مرتبط با آن تعهد بیمه گر از ساعت 12شب روز پرداخت حق بیمه است.
بیمه شخص ثالث به دو طریق عرضه می گردد:
بیمه شخص ثالث اقساطی
بیمه شخص ثالث نقدی